Nick Hækkerup dómsmálaráðherra Danmerkur hefur skýr skilaboð til brottvísaðra, útlendinga, erlendra glæpamanna: – Framtíð þín liggur ekki í Danmörku og þú ættir því ekki heldur að afplána tíma hér. Þannig að frá og með 2023 ætlar ríkisstjórnin að senda brottvísuðum þriðju ríkisborgurum til Kosovo. Nánar tiltekið Gjilan fangelsins, þar sem Danir hafa leigt alla 300 fangaklefana.
Danmörk og Kosovo hafa nýlega undirritað viljayfirlýsingu, eða „hornstein framtíðarsamstarfs og sönnun fyrir góðu sambandi lýðveldisins Kosovo og konungsríkisins Danmerkur“, eins og Nick Hækkerup dómsmálaráðherra sagði á blaðamannafundi í Pristina, höfuðborg Kosovo, síðdegis á mánudag.
Blaðamannafundinn sóttu einnig Flemming Møller Mortensen þróunaraðstoðarráðherra, Artane Rizvanolli efnahagsmálaráðherra Kosovo og dómsmálaráðherra landsins, Albulena Haxhiu.
– Vilji Dana til að flytja fanga sannar að landið okkar hefur tekið framförum í mannréttindum og gert umbætur á réttarríkinu, sagði sá síðarnefndi á blaðamannafundinum í dag.
– Það er samningur sem kemur okkur báðum til góða.
Danska fangelsiskerfið er yfirfullt. Og ég vona að þessi samningur þýði líka að Kosovo geti fjárfest frekar í fangelsiskerfinu sínu, sagði Nick Hækkerup við kollega sinn í Kosovo. Hluti þessarar byrðar kemur frá glæpamönnum sem dæmdir voru til brottvísunar, sem snemmsumars voru sviptir möguleikanum á reynslulausn í Danmörku.
– Fjárfestingarnar í fangelsunum eru mjög nauðsynlegar, sagði Albulena Haxhiu á blaðamannafundinum. Þegar samningurinn kemur til framkvæmda mun það gerast að Kosovo, gegn því að taka á móti og meðhöndla 300 fanga frá Danmörku, fær samtals 210 milljónir evra (um 30 milljarða ísl.króna) á næstu tíu árum fyrir leigu á fangelsinu í borginni Glijan, 50 kílómetra suður af höfuðborginni Pristina.
En innifalið í samningnum upp á 210 milljónir evra er líka framlag upp á „meira en 60 milljónir evra“ eða tæplega 8 milljarða ísl.króna, sem á að verja til grænnar orku. Og það er mikil þörf á því. Ekki aðeins kemur allt rafmagn í Kosovo frá kolaorkuverum – það er ekki nóg af því heldur: Daglega verða íbúar Kosovo fyrir rafmagnsleysi vegna þess að þörfin er meiri en orkuverin geta séð fyrir.
– Orkunotkun í Kosovo er fjórum sinnum meiri en meðaltal ESB og hér höfum við eitthvað fram að færa frá danskri hlið. Féð verður að miða við loftslagsverkefni, mannréttindi og réttarríki – í samvinnu við alþjóðlega samstarfsaðila, segir Flemming Møller Mortensen.
Danska ríkisútvarpið spurði dómsmálaráðuneytið hversu margir útlendingar sem dæmdir eru til brottvísunar séu nú í dönskum fangelsum. Ráðuneytið vísar til dönsku fangelsismálastofnunarinnar, þar sem segir að „22.11.2021 hafi alls 365 útlendingar sem hafa fengið dóm með brottvísun úr landi verið fangelsaðir eða eru í varðhaldi.“
